Ποια αποκέντρωση, ποια αυτοδιοίκηση και ποια δημοκρατία

Στέφανος Σταμέλλος

Κατατέθηκε στη Βουλή το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών «Εκλογή Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών». Υπενθυμίζεται ότι ρυθμίζει το πως θα διεξαχθούν οι αυτοδιοικητικές εκλογές στις 8 Οκτωβρίου του 2023. Το νομοσχέδιο εισάγει ένα καθαρά αντιδημοκρατικό, καλπονοθευτικό, αναχρονιστικό και άδικο σύστημα ενισχύοντας ξανά το δικομματικό παιχνίδι της εξουσίας και στους δύο βαθμούς της αυτοδιοίκησης. Ποιες είναι σε λίγες γραμμές οι βασικές ρυθμίσεις:

– Καταργείται η απλή αναλογική. Ο δήμαρχος και ο περιφερειάρχης θα μπορεί να εκλέγεται από την πρώτη Κυριακή με ποσοστό 43% εξασφαλίζοντας πλειοψηφία 3/5 στο Συμβούλιο.

– Εισάγεται πλαφόν 3% για να μπορεί μια παράταξη να εκλέξει δημοτικό ή περιφερειακό σύμβουλο.

– Μειώνεται σημαντικά ο αριθμός των δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων.

– Γιγαντώνεται ο αριθμός των υποψηφίων καθώς δίνεται δυνατότητα να φθάνει έως το 150% των εδρών.

– Καταργείται η ξεχωριστή κάλπη για τα όργανα των Κοινοτήτων και οι υποψήφιοι για τα κοινοτικά αξιώματα θα “κρέμονται” πλέον στους συνδυασμούς των υποψηφίων Δημάρχων.

– Η θητεία των αιρετών γίνεται 5ετής ξεκινώντας από την 1η του επόμενου έτους.

– αυξάνονται σημαντικά τα παράβολα των υποψηφίων.

Έχουμε πει πολλές φορές, πως η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, μετά και τη δύσκολη εμπειρία του COVID, απαιτεί την ενίσχυση της τοπικοποίησης και της περιφερειοποίησης της οικονομίας. Αυτό σημαίνει αποκέντρωση με αυτοδιοίκηση και δημοκρατία και – πέραν των άλλων – ουσιαστικές συγκλίσεις και συνθέσεις, πάνω σε συγκεκριμένα ζητήματα σε συνδυασμό με μορφές και διαδικασίες συμμετοχής και άμεσης δημοκρατίας. Σημαίνει ανοιχτές συζητήσεις και προγραμματικές συμφωνίες. Άρα πρέπει να δημιουργηθούν νέες δομές και διαδικασίες, τέτοιες που οι πολίτες να συμμετέχουν και να συναποφασίζουν για ό, τι τους αφορά στη γειτονιά, στην κοινότητα, στο δήμο.

Η ΝΔ και η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο δείχνει καθαρά ότι δεν ενδιαφέρεται για την αποκέντρωση και τη δημοκρατική λειτουργία της αυτοδιοίκησης. Την ενδιαφέρει πώς το κεντρικό κράτος να ποδηγετεί και να ελέγχει την αυτοδιοίκηση. Την ενδιαφέρει περισσότερο το πόσο αυτόματα και γρήγορα θα μας διοικεί χωρίς παρεκκλίσεις από τις κυβερνητικές επιλογές. Χωρίς να ερμηνεύει τα νέα δεδομένα που εισάγονται με τον κορωνοιό, δείχνει την αλλεργία της σε κάθε έννοια γνήσιας και ισότιμης εκπροσώπησης με τον αποκλεισμό των μικρών μειοψηφιών και την απομάκρυνση του πολίτη από τα τεκταινόμενα.

Τελικά φαίνεται ότι ο ανταγωνισμός σε όλα τα επίπεδα είναι άνισος. Μέσα στο πανίσχυρο νεοφιλελεύθερο πολιτικό σύστημα είναι πολύ δύσκολο να έχει κανείς προσδοκίες για ουσιαστικές αλλαγές. Το μόνο που μένει είναι αγώνας για τα αυτονόητα και τα καθημερινά απέναντι στη σκληρή και αδυσώπητη πραγματικότητα. Και «έκαστος εφ’ ω ετάχθη»…