Συμπληρώθηκαν τέσσερα χρόνια λειτουργίας του ΕΦΚΑ και αντί η κατάσταση, όσον αφορά την εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων, τη μείωση των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης και τις συνθήκες εργασίας του προσωπικού, να βελτιώνεται, πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο.
Για την εξέλιξη αυτή υπάρχει εξήγηση, υπάρχουν ευθύνες και έχουν ονοματεπώνυμο. Ευθύνες έχουν η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και η διοίκηση του ΕΦΚΑ.
Ο προηγούμενος υπουργός συνεχώς και σ’ ένα χωρίς προηγούμενο επικοινωνιακό σόου ανακοίνωνε ημερομηνίες έκδοσης ψηφιακά των συντάξεων, με το πάτημα ενός κουμπιού. Ενέταξαν το ΕΤΕΑΕΠ στον ΕΦΚΑ, ο οποίος δεν μπορεί να επιτύχει τη διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων των οκτώ Ταμείων που εντάχθηκαν σε αυτόν.
Δυστυχώς δεν εισακούστηκαν έγκριτοι νομικοί και εργατολόγοι, άνθρωποι της δημόσιας ασφάλισης, οι οποίοι διατύπωναν την άποψη ότι πρώτα θα έπρεπε να εξομαλυνθεί η κατάσταση στον ΕΦΚΑ, να μειωθούν οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης και μετά να επιχειρηθεί η ένταξη του ΕΤΕΑΕΠ.
Ταυτόχρονα στον ΕΦΚΑ γίνονταν και γίνονται μετακινήσεις στελεχών και υπαλλήλων, μεταφορές υπηρεσιών και εκκρεμών υποθέσεων από μία δομή σε άλλη και πολλές φορές παρατηρήθηκε το φαινόμενο υπάλληλοι να αποχωρούν χωρίς το αντικείμενό τους να χρεώνεται σε άλλο υπάλληλο ή υποθέσεις που στάλθηκαν σε άλλη δομή να παραμένουν στοιβαγμένες χωρίς να χρεώνονται σε υπάλληλο.
Αποτέλεσμα του όλου κλίματος που έχει δημιουργηθεί στον ΕΦΚΑ είναι πολλά έμπειρα και ικανά στελέχη να αποχωρήσουν με σύνταξη.
Τα έτη 2017-2019 αποχώρησαν λόγω συνταξιοδότησης περίπου 300 υπάλληλοι, το 2020 271 και τον Ιανουάριο του 2021 περίπου 50.
Προκύπτει ότι οι αποφάσεις που εκδόθηκαν το 1ο και το 2ο έτος λειτουργίας του ΕΦΚΑ –με διπλό μάλιστα υπολογισμό ποσού σύνταξης– είναι πολύ περισσότερες από αυτές που εκδόθηκαν τα έτη 2019-2020 –με απλούστερο τρόπο υπολογισμού–, ενώ οι εκκρεμότητες για κύριες συντάξεις το 2016-2018 είχαν φθίνουσα πορεία, η οποία αντιστράφηκε από το 2019.
Σήμερα, με την προσθήκη και των εκκρεμοτήτων του ΕΤΕΑΕΠ και του ΓΛΚ, οι εκκρεμείς αιτήσεις έχουν φτάσει περίπου τις 430.000, από τις οποίες οι 175.000 αφορούν κύρια σύνταξη και με προοπτική να αυξηθούν και άλλο. Ο αριθμός αυτός προκάλεσε πανικό στην κυβέρνηση και τη διοίκηση του ΕΦΚΑ και
προσπάθησαν ν’ αντιδράσουν με σειρά μέτρων επικοινωνιακού χαρακτήρα.
Κάλεσαν συνταξιούχους να εργαστούν, ενώ αγνόησαν τους περίπου 800 νέους επιστήμονες, με γνώσεις πληροφορικής, που είχαν απασχοληθεί στον ΕΦΚΑ επί 12 μήνες με πρόγραμμα του ΟΑΕΔ, των οποίων οι συμβάσεις έληξαν το 2020, που θα μπορούσαν άμεσα να αξιοποιηθούν στις Διευθύνσεις Συντάξεων του
ΕΦΚΑ.
Τι να κάνουμε όμως, είχαν προσληφθεί επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Κορυφαίο δε από πλευράς επικοινωνίας και μπολιασμένο με αρκετή δόση ιδεοληψίας μέτρο, ο ορισμός project manager και ομάδας έργου για την επιτάχυνση του ρυθμού εκκαθάρισης των εκκρεμών συντάξεων, μόνο που ο ΕΦΚΑ δεν είναι ούτε Ολυμπιακή ούτε ΔΕΗ.
Project manager στον ΕΦΚΑ με διοικητή και τέσσερις υποδιοικητές, ένας ακόμη πόλος εξουσίας – ο έκτος στη διοικητική πυραμίδα του ΕΦΚΑ; Μάλλον θα δημιουργήσει πρόσθετη καθυστέρηση, παρά επιτάχυνση.
Σε ό,τι αφορά δε τη χρήση υπηρεσιών του ιδιωτικού τομέα δεν είναι κάτι νέο για την ασφάλιση, ούτε πανάκεια. Το π. ΙΚΑ χρησιμοποιεί ιδιώτη ανάδοχο από τη δεκαετία του 1990 για την εκκαθάριση και πληρωμή των συντάξεων, τον οποίο διατήρησε και ο ΕΦΚΑ.
Η δημιουργία του ΕΦΚΑ ανέδειξε όλες τις παθογένειες του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας. Ο ΕΦΚΑ, το δεύτερο μεγαλύτερο ΝΠΔΔ της χώρας, μας ακολουθεί και επηρεάζει την καθημερινότητά μας σε όλο μας τον βίο, την πορεία της εθνικής μας οικονομίας και γι’ αυτό έπρεπε και πρέπει να μείνει εκτός της πολιτικής αντιπαράθεσης και να σταματήσει να χρησιμοποιείται επικοινωνιακά.
Η εκκαθάριση των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης είναι εθνική υπόθεση και θα πρέπει να αποτελέσει πρώτη προτεραιότητα.
Θα πρέπει χωρίς ιδεοληψίες και κομματικές προκαταλήψεις να ληφθούν μέτρα άμεσης απόδοσης, όπως:
1. Να παύσουν τώρα οι συνεχείς μετακινήσεις στελεχών, υπαλλήλων, υπηρεσιών και υποθέσεων από δομή σε δομή του ΕΦΚΑ και να σταματήσουν τα φαινόμενα αυταρχισμού και πίεσης του προσωπικού.
2. Να επαναπροσληφθούν άμεσα με σύμβαση 12 μηνών οι νέοι επιστήμονες, των οποίων οι συμβάσεις έληξαν μέσα στο 2020 και να τοποθετηθούν όλοι στις Διευθύνσεις Συντάξεων.
3. Να επιδιωχθεί η άμεση πρόσληψη μόνιμου προσωπικού, τώρα που δεν ισχύει ο περιορισμός 1/5, ώστε να αναπληρωθούν οι περίπου 500 υπάλληλοι του ΕΦΚΑ που συνταξιοδοτήθηκαν τα έτη 2017-2020, οι 105 υπάλληλοι του ΓΛΚ που επέλεξαν να παραμείνουν στο υπουργείο Οικονομικών και οι 240 υπάλληλοι του π.ΟΓΑ που επέλεξαν να παραμείνουν στον π. ΟΓΑ – τώρα ΟΠΕΚΑ.
4. Να γίνει άμεσα προμήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστών και λοιπού εξοπλισμού, που θα βοηθήσει το προσωπικό στην ταχύτερη εκτέλεση του έργου του.
5. Να γίνουν άμεσα οι κρίσεις στελεχών όλων των βαθμίδων, ώστε να προχωρήσει η ομογενοποίηση του προσωπικού του ΕΦΚΑ.
Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο!
Θανάσης Μπακαλέξης
Πρώην διοικητής του ΕΦΚΑ