Βοιωτία: Οι κορυφογραμμές υπό κατάληψη

Η διαδρομή από την Αθήνα μέχρι τον Πρόδρομο οπτικοποίησε το γεγονός ότι στην Βοιωτία αντιστοιχεί το 32,1% της πανελλαδικής ισχύος σε φυσικό αέριο και το 11% σε ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά, με το 17% της αιολικής ενέργειας της χώρας να παράγεται στην Βοιωτία. Σε όλη τη διαδρομή, σχεδόν κάθε κορυφογραμμή είχε καταληφθεί από θεόρατες ανεμογεννήτριες, μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι. Όσες και αν αφήναμε πίσω μας περνώντας με το αμάξι, άλλες τόσες ανοίγονταν μπροστά μας στην επόμενη στροφή. Και παράλληλα οι καταπράσινες πεδιάδες γίνονταν κατά τόπους μπλε, από τις αντανακλάσεις των τεράστιων εκτάσεων φωτοβολταϊκών.

Ένα απέραντο εργοτάξιο ΑΠΕ

Το δίχως άλλο, η Βοιωτία βρίσκεται σε κλοιό ανεξέλεγκτης συσσώρευσης ΑΠΕ και έχουν ήδη κατατεθεί σχέδια για επέκταση, ύστερα από την ψήφιση σε συνθήκες πανδημίας και με περιορισμένη συμμετοχή βουλευτών του νέου περιβαλλοντικού νόμου (Ν. 4685/2020), ο οποίος, μεταξύ άλλων, επέτρεψε ακόμα και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε περιοχές Natura, αποδόμησε την περιβαλλοντική αδειοδότηση και ακύρωσε τους δασικούς χάρτες.

Αφού άνοιξε ο δρόμος της καταστροφής φυσικών τοπίων, επιδιώκεται πύκνωση του δικτύου των ανεμογεννητριών και των φωτοβολταϊκών σταθμών σε διάφορες περιοχές της Βοιωτίας, από τις κορυφές του Ελικώνα, την Παλιοβούνα και τη Μεγάλη Λούτσα, μέχρι τον Προφήτη Ηλία και τον αρχαιολογικό χώρος της Κοιλάδας των Μουσών. Συγκεκριμένα, έχουν κατατεθεί αιτήσεις για εγκατάσταση έξι ανεμογεννητριών (3,9 MW εκάστη) στην κορυφογραμμή της Παλιοβούνας, τριών ανεμογεννητριών (δύο 3,3 ΜW και μία 0,9 MW) σε μικρότερο υψόμετρο σε ευρύτερη περιοχή, οκτώ ανεμογεννητριών (3,3 MW) στην κορυφογραμμή της Μεγάλης Λούτσας, επτά ανεμογεννητριών (3,6 MW) στο Περδικοβούνι.

Να σημειώσουμε δε πως οι ανεμογεννήτριες στην Μεγάλη Λούτσα είχαν αποφευχθεί με απόφαση του ΣτΕ το 2016, ύστερα από προσφυγή το 2012 του Συλλόγου Ελικωνίων Επαρχίας Λιβαδειάς, του Δικηγορικού Συλλόγου Λιβαδειάς και άλλων φορέων και πολιτών της περιοχής. Όσον αφορά δε την επέκταση των ανεμογεννητριών στον Ελικώνα, αν τα σχέδια ολοκληρωθούν τότε οι κοινότητες Αγίας Άννας, Αγίας Τριάδας, Ελικώνα (Ζερίκι), Ευαγγελίστριας και Χωστίων (Πρόδρομος) θα έχουν περικυκλωθεί πλέον από δάση ανεμογεννητριών.

Η καταστροφή συνεχίζεται

Με τη βιομηχανία της ενέργειας να μετατρέπει την Βοιωτία σε απέραντο εργοτάξιο, κάτοικοι των γύρω περιοχών αποφάσισαν να κινητοποιηθούν και να συστήσουν στις αρχές Δεκέμβρη το Δίκτυο Βοιωτών κόντρα στον ενεργειακό «παροξυσμό» (https://viotia-sos.blogspot.com). Συνομιλώντας με τον Πάνο Λάμπρου, μέλος του νεοσύστατου Δικτύου και κάτοικο του Σαραντίου (παραθαλάσσιου οικισμού της περιοχής) συνειδητοποιήσαμε πως η διαδρομή που καλύψαμε αν την κάναμε νύχτα θα ήταν εφιαλτική: «Πριν τριάντα χρόνια η περιοχή ήταν σκεπασμένη με έλατα και η διαδρομή Θίσβη Κούκουρα ήταν ειδυλλιακή. Τώρα είναι εφιαλτική, καθώς πέφτεις πάνω σε εκτυφλωτικά φώτα και τεράστιες κολώνες ανεμογεννητριών. Ετοιμάζονται να καταστρέψουν ένα παρθένο βουνό, το Τσιβέρι, που θα μπορούσε να είναι καταφύγιο άγριας ζωής».

Όπως μας ενημερώνει ο Τάσος Κεφαλάς, μέλος της Επιτροπής Κατοίκων Αγίας Άννας και του Δικτύου Βοιωτών, τα σχέδια καταστροφής είναι ευρεία: «Πρώτον έχουν μπει στο στόχαστρο οι πιο ψηλές κορυφές από τα 1.500 μέτρα που είναι το Τσιβέρι και η Μεγάλη Λούτσα, μέχρι τα 1700 μέτρα που είναι η Παλαιοβούνα. Με το νέο νόμο έχουν σπάσει όλα τα ταμπού και οι φραγμοί. Το δεύτερο καινούριο χαρακτηριστικό είναι ότι τα φωτοβολταϊκά, που τα γνωρίζαμε σε πεδινές και ιδιωτικές εκτάσεις, πλέον χωροθετούνται σε δασικές εκτάσεις και έχουν πολύ μεγαλύτερη έκταση από ότι παλιά. Από εκεί που ήταν λίγα στρέμματα, πλέον φτάνουν έως και τα 1.200 στρέμματα, καλύπτοντας μια πλαγιά ενός βουνού. Τρίτον, σχεδιάζονται δύο νέες μονάδες φυσικού αερίου σε Θίσβη και Αντικύρα, να προστεθούν στις υπάρχουσες πέντε».

Από το 2004 η στοχοποίηση της περιοχής

Τούτων δοθέντων, τον Ιούλιο η «Πρωτοβουλία πολιτών από τα χωριά του Ελικώνα» πραγματοποίησε συνάντηση στον Αλίαρτο, η οποία, παρά την πανδημία, ήταν μαζικότατη και κατέληξε να συστήσεις το Δίκτυο Βοιωτών. «Το κάλεσμα στον Αλίαρτο έδωσε το θάρρος να συνεχίσουμε τις συναντήσεις, μέσω τηλεδιασκέψεων. Τα χωριά σιγά σιγά οργανώνονται, με δημιουργία Επιτροπών από τον Κιθαιρώνα, ο οποίος έχει πια ισοπεδωθεί από την εγκατάσταση των θηριωδών ανεμογεννητριών, μέχρι τα Δερβενοχώρια και τον Παρνασσό. Φτιάχνουμε αντιστάσεις σε όλα τα βουνά και όλα τα υψώματα», τονίζει ο Πάνος Λάμπρου.

Οι κινητοποιήσεις στην περιοχή, άλλωστε, δεν είναι πρωτοφανείς. Όπως εξιστορεί ο Τ. Κεφαλάς, «Η Βοιωτία είναι από τις περιοχές που στοχοποιήθηκαν πρώτες, ήδη από το 2004, εξαιτίας της θέσης της, που έκανε οικονομικά συμφέρουσα την επένδυση σε ΑΠΕ. Το 2007 είχαμε κιόλας συγκροτήσει τη Συμπαράταξη Βοιωτών για το περιβάλλον, αντιστεκόμενοι στα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά πάρκα, όπως και τις μονάδες φυσικού αερίου. Επίσης αποτρέψαμε οριστικά το σχέδιο για τη δημιουργία μονάδας λιθάνθρακα, που αποσύρθηκε επισήμως από την κυβέρνηση, το 2009.

Το 2010 το κίνημα κάμφθηκε είτε γιατί οι συμμετέχοντες θεώρησαν ψευδώς ότι τα αιτήματά τους ικανοποιήθηκαν, είτε γιατί απογοητεύθηκαν καθώς είδαν να υλοποιούνται σχέδια στα οποία αντιστάθηκαν.  Αφού δεν υπήρχαν ουσιαστικές αντιδράσεις εξαπλώθηκε αυτή η δραστηριότητα και οδηγηθήκαμε στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα. Μία γεύση θα πήρατε και εσείς ερχόμενοι. Αυτό πυροδότησε ένα νέο κύμα αντιδράσεων το καλοκαίρι και μας οδήγησε στην επαναδραστηριοποίηση τοπικών επιτροπών και στη συγκρότηση του Δικτύου Βοιωτών.»

Αναχώματα

Στο τέλος του μήνα, το Δίκτυο Βοιωτών ετοιμάζει διαδικτυακή σύσκεψη με τους αιρετούς της περιοχής στην τοπική αυτοδιοίκηση (δήμοι και περιφέρεια) και το κοινοβούλιο, προκειμένου να τοποθετηθούν για τη συγκεκριμένη κατάσταση. «Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έφερε απογοήτευση, καθώς πολλά από αυτά που μαζί αντιστεκόμασταν, είδαμε να τα υλοποιεί. Τώρα, όμως, ξεκίνησε ξανά ο κόσμος να διεκδικεί τον τόπο του», προσθέτει ο Π. Λάμπρου. «Προσπαθούμε να ξαναδημιουργήσουμε εστίες αντίστασης σε διάφορες πόλεις και χωριά, με το να κινητοποιούμε συλλογικότητες που ήδη υπάρχουν σε Λιβαδειά και Θήβα και τοπικούς συλλόγους, συγκροτώντας Επιτροπές Αγώνα. Παράλληλα, κυκλοφορούμε ενημερωτικό υλικό και προσπαθούμε να παρεμβαίνουμε στις διαδικασίες διαβούλευσης των περιβαλλοντικών μελετών, προτού διαβαθμιστούν οι άδειες, ενώ έχουμε μπει και σε διαδικασία προσφυγών στο ΣτΕ, σε ορισμένες περιπτώσεις» καταλήγει ο Τ. Κεφαλάς.

Ενώ η ενεργειακή επέλαση είναι σε πλήρη εξέλιξη, οι κάτοικοι της Βοιωτίας παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους και προσπαθούν να αλλάξουν το μέλλον που επιφυλάσσεται στον τόπο τους. Πόλη-πόλη, χωριό-χωρίο, ύψωμα-ύψωμα φτιάχνουν αναχώματα στη μετατροπή της περιοχής

Αναπάντητα ερωτήματα από τους υπουργούς

Ερώτηση κατέθεσε για το θέμα η βουλευτής Βοιωτίας με τον ΣΥΡΙΖΑ Γιώτα Πούλου, με τη συνυπογραφή 16 ακόμα βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, ζητώντας από τους αρμόδιους υπουργούς Περιβάλλοντος, Πολιτισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης να ανταποκριθούν στις απολύτως δικαιολογημένες ανησυχίες των κατοίκων, αλλά και στη δυσαρέσκεια των Δήμων αναφορικά με τις σχεδιαζόμενες εγκαταστάσεις ανεμογεννητριών. Η απάντηση εκκρεμεί από τον Σεπτέμβρη.