Στην αποκατάσταση, ολική και μερική, χιλιάδων διατηρητέων κτιρίων, που βρίσκονται σε φάση εγκατάλειψης στοχεύει το πρόγραμμα “Διατηρώ”, προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ, το οποίο σχεδιάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στα πρότυπα του “Εξοικονομώ – Αυτονομώ”.
Η δράση προορίζεται για το Ταμείο Ανάκαμψης και αυτό το διάστημα οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΝ τρέχουν με γρήγορους ρυθμούς το χτίσιμο του προγράμματος.
Στόχος, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι να δοθεί η δυνατότητα επιδότησης ακόμα και 100% των δαπανών αποκατάστασης των διατηρητέων, ωστόσο όλα θα εξαρτηθούν από τους τελικούς όρους του Ταμείου Ανάκαμψης.
Διαβάστε σχετικά: Κατέγραψαν τα απερειπωμένα στο Δ. Αμφίκλειας-Ελάτειας
Σε κάθε περίπτωση το “Διατηρώ” σχεδιάζεται ως ένα πρόγραμμα αναγέννησης κτιρίων, το οποίο θα περιλαμβάνει κτίρια χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα, καθώς και κτίρια που αν και δεν έχουν χαρακτηριστεί βρίσκονται σε ιστορικές συνοικίες ή παραδοσιακούς οικισμούς. Σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, στόχος είναι να συμπεριληφθούν και κτίρια του Μεσοπολέμου, αλλά και προγενέστερα της δεκαετίας του ’60.
Με την λειτουργία του προγράμματος θα βγει στην αέρα μια εφαρμογή παρόμοια με αυτή του “Εξοικονομώ – Αυτονομώ”, όπου οι ιδιοκτήτες των κτιρίων θα υποβάλλουν αίτηση για την επιδότηση των εργασιών.
Πέραν της πλήρους αποκατάστασης, θα μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα και οι άμεσα αναγκαίες σωστικές παρεμβάσεις ή ακόμα και οι εργασίες αποκατάστασης μόνο της πρόσοψης για τη διατήρηση μιας ξεχωριστής για παράδειγμα τεχνοτροπίας ή ακόμη και το πλύσιμο για όσες προσόψεις απαιτούν ειδικές και πιο δαπανηρές τεχνικές.
Το τελικό μίγμα επιδοτήσεων καθώς και το ύψος της χρηματοδότησης θα οριστικοποιηθούν αφού “κλείσει” ο κανονισμός του Ταμείου Ανάκαμψης, εκ των βασικών αξόνων του οποίου είναι η αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος της χώρας και η βελτίωση του αστικού οικοσυστήματος.
Επιπλέον πόροι από τη Τράπεζα Γης
Συμπληρωματικά με το “Διατηρώ” αναμένεται να λειτουργήσει και η Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης, που ενεργοποιείται μετά τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις στη Βουλή.
Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με την ενεργοποίηση του συγκεκριμένου εργαλείου, που αναμένεται το επόμενο διάστημα, αίρεται μια “ομηρία” ετών για πολλούς ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων που δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τον συντελεστή δόμησης που θα δικαιούνταν υπό άλλες συνθήκες λόγω περιορισμών για την προστασία της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.
Με λίγα λόγια, οι ιδιοκτήτες διατηρητέων έχουν “περίσσευμα” Συντελεστή Δόμησης το οποίο δεν μπορούν να αξιοποιήσουν. Θα το βάζουν προς πώληση στην Ψηφιακή Τράπεζα Γης και με το έσοδο θα έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης, οι οποίες εκτός των άλλων απαιτούν και ειδικές μελέτες, κατά κανόνα σημαντικά πιο ακριβές απ’ αυτές που απαιτούνται για τα μη διατηρητέα κτίρια.
Ο μηχανισμός με τον οποίο επιτυγχάνεται αυτό, απρόσωπα και χωρίς ο συντελεστής δόμησης να γίνεται αντικείμενο συναλλαγής, ονομάζεται Ψηφιακή Τράπεζα Γης.
Η μεταφορά συντελεστή δόμησης δεν θα γίνεται άναρχα, αλλά μόνο σε αυστηρά προκαθορισμένες περιοχές, τις Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ) και με ξεκάθαρους κανόνες. Το πρόγραμμα για τις μελέτες καθορισμού των ΖΥΣ, το οποίο επίσης θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης, αναμένεται να τρέξει εντός του πρώτου εξαμήνου του 2021.
Λύση για τα ετοιμόρροπα κτίρια
Το “Διατηρώ” εντάσσεται σε ένα γενικότερο πλαίσιο νομοθετικών και οργανωτικών πρωτοβουλιών του ΥΠΕΝ για την αντιμετώπιση του προβλήματος των εγκαταλελειμμένων κτιρίων προκειμένου να αποτραπεί η εξέλιξη αυτών σε επικινδύνως ετοιμόρροπα.
Υπενθυμίζεται ότι, μέχρι αυτή τη στιγμή, έχουν καταγραφεί περί τα 9.500 ετοιμόρροπα ή επικινδύνως ετοιμόρροπα κτίρια από Δήμους, σύμφωνα με στοιχεία που εστάλησαν στο υπουργείου μετά από σχετικό αίτημα. Δεδομένου όμως ότι δεν έχουν προχωρήσει σε καταγραφές όλοι οι Δήμοι της χώρας, πολλοί εκ των οποίων δεν διαθέτουν και το κατάλληλο δυναμικό για να προχωρήσουν στην καταγραφή, η εικόνα δεν είναι ακόμα πλήρης.
Εμπόδιο στην ολοκληρωμένη καταγραφή στέκεται συχνά και το νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο δεν δίνει στις δημοτικές αρχές την απαραίτητη θωράκιση, ώστε να μπουν σε εγκαταλελειμμένα ιδιωτικά κτίρια προκειμένου να κάνουν ελέγχους για να διαπιστωθεί η επικινδυνότητά τους.
Μάλιστα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, κατά τη διάρκεια αυτοψίας σε ετοιμόρροπο ακίνητο στο Μαρούσι την περασμένη Τετάρτη, προανήγγειλε ότι οι θεσμικές παρεμβάσεις -που βρίσκονται σε επεξεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία, τον τεχνικό κόσμο καθώς και την Αυτοδιοίκηση- αναμένεται να έρθουν στη Βουλή στις αρχές του επόμενου έτους.