Στις 13 Δεκεμβρίου 1943 οι στρατιώτες της 117ης Μεραρχίας Καταδρομών υπό τις διαταγές του στρατηγού Καρλ φον Λε Σουίρ εκτέλεσαν το σύνολο του ανδρικού πληθυσμού των Καλαβρύτων και προχώρησαν στην ολική καταστροφή της πόλης.
Σήμερα, 77 χρόνια μετά το μεγαλύτερο ναζιστικό έγκλημα που διαπράχθηκε στη χώρα μας, το Ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων αποτελεί μέγιστο μάθημα Ιστορίας.
Το κτίριο του Δημοτικού σχολείου, στο οποίο συγκεντρώθηκαν οι κάτοικοι της πόλης για να γίνει ο διαχωρισμός του ανδρικού πληθυσμού από τις γυναίκες και τα παιδιά, στεγάζει σήμερα το Μουσείο του Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος και είναι σχολείο της Ιστορίας.
Ο λόφος του Καπή, όπου οδηγήθηκαν και εκτελέστηκαν οι 667 άνδρες από 14 έως 60 ετών της πόλης, είναι σήμερα τόπος μαρτυρίου και προσκυνήματος, μνημονικός τόπος της Ιστορίας.
Οι τραυματικές μαρτυρίες των γυναικών – μανάδων, αδελφών, συζύγων – που επέζησαν, έθαψαν με τα ίδια τους τα χέρια τους αγαπημένους τους, μεγάλωσαν τα ορφανά και ανέστησαν την κοινότητα, είναι Ιστορία.
Ο αντιστασιακός αγώνας για την απελευθέρωση και την αποτίναξη του ναζιστικού δυνάστη είναι Ιστορία. Ο αγώνας για τη δικαίωση του αδικαίωτου έως σήμερα εγκλήματος είναι Ιστορία.
Αυτή την Εθνική Ιστορία, Μνήμη και Συνείδηση έχουμε χρέος να υπερασπιστούμε και να παραδώσουμε στα παιδιά μας.
Και αυτή την Ιστορία δεν την γράφουμε από κοινού, ούτε την διαπραγματευόμαστε με αυτούς που διέπραξαν το έγκλημα, χωρίς να εκφράζεται εμπράκτως η ειλικρινής συγνώμη, χωρίς να αποδίδεται Δικαιοσύνη στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου.
Ως Δήμαρχος Διστόμου-Αράχοβας-Αντίκυρας, ως Αντιπρόεδρος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών της περιόδου 1940-1945, αλλά και ως μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης Πολεμικών Οφειλών, καταθέτω στέφανο τιμής στη μνήμη των εκτελεσμένων και μεταφέρω ένα μήνυμα στον Δήμαρχο Καλαβρύτων, κ. Αθανάσιο Παπαδόπουλο:
“Όσα χρόνια κι αν περάσουν, όσοι διέπραξαν εγκλήματα κατά της Ανθρωπότητας πρέπει να πληρώσουν”.
Με τιμή,
Ο Δήμαρχος
Διστόμου Αράχοβας Αντίκυρας
Ιωάννης Σταθάς