Ο ρόλος της φωτογραφίας στα social media

Βιολέττα-Ειρήνη Κουτσομπου, MA, MSc*

Όσοι διατηρούμε λογαριασμό σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης (social media) έχουμε αντιληφθεί τη δύναμη της φωτογραφίας.

Μέσα από αυτήν οι χρήστες τραβούν την προσοχή, εκφράζουν συναισθήματα και απόψεις και ταυτόχρονα χτίζουν την ψηφιακή τους ταυτότητα. Σε πλατφόρμες όπως το Instagram, για παράδειγμα, παρατηρούμε ότι το ανέβασμα φωτογραφιών είναι πιο σημαντικό και έχει απείρως μεγαλύτερη δύναμη από τον λόγο. Σ’ αυτό έχει συμβάλει η εύκολη πρόσβαση στην κάμερα, τα σύντομα βίντεο, οι πολυάριθμες εφαρμογές επεξεργασίας φωτογραφιών και τα φίλτρα

. Όλα αυτά ενισχύουν και αυξάνουν την παραγωγή περιεχομένου ενώ παράλληλα εμπεριέχουν και την κοινωνική αποδοχή, η οποία εκφράζεται μέσα από τα likes, τις καρδιές, τα «νοιάζομαι», τα σχόλια και τα αυτοκόλλητα.

Ωστόσο, οι χρήστες δεν είναι μόνο μεγαλύτερα άτομα σε ηλικία αλλά και νέα παιδιά τα οποία λόγω ηλικίας και απειρίας, δεν διαθέτουν τα απαραίτητα «φίλτρα σκέψης» για να μπορούν να αξιολογήσουν πιθανούς κινδύνους. Μπορεί και είναι το πιο πιθανό σενάριο να ανεβάσουν ανέμελα φωτογραφίες και να καθρεφτίσουν το ποιοι είναι αποκαλύπτοντας λεπτομέρειες της ζωής τους, της καθημερινότητάς τους ή να ακολουθήσουν επικίνδυνες διαδικτυακές τάσεις χωρίς διάκριση και σκέψη. Επιπρόσθετα, γίνονται ευάλωτοι σε αρνητικά σχόλια, επικρίσεις και κουτσομπολιό.

Τα νέα παιδιά δεν έχουν ίσως την ωριμότητα να κατανοήσουν πως ότι ανεβαίνει στο διαδίκτυο θα τους ακολουθεί για καιρό κι αυτό (ή να πούμε για πάντα;!), μακροπρόθεσμα, πιθανόν να αποδειχθεί επιζήμιο.

Θα ήταν χρήσιμη μια σωστή ενημέρωση, ενώ γονείς, εκπαιδευτικοί αλλά και η πολιτεία οφείλουν να ενισχύσουν την παιδεία, ώστε να καλλιεργηθεί η κριτική σκέψη.

Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να δημιουργηθεί ένα ασφαλές ψηφιακό περιβάλλον, όπου όλοι και κυρίως οι νέοι θα έχουν την ευκαιρία να εκφράζονται χωρίς κίνδυνο.

*Η Βιολέττα-Ειρήνη Κουτσομπού είναι πτυχιούχος Αγγλικής Φιλολογίας και Ψυχολογίας από το State University of New York/Empire State College των ΗΠΑ.

Συνέχισε τις σπουδές της σε μεταπτυχιακό επίπεδο, αποκτώντας Master of Arts στην Αγγλική και Συγκριτική Λογοτεχνία στις ΗΠΑ και Πιστοποιητικό Εξειδίκευσης στη Διδασκαλία της Αγγλικής ως Ξένης Γλώσσας (TEFL) από την Ελληνοαμερικανική Ένωση στην Ελλάδα.