Κ. Κυριανάκης, Πρόεδρος του παραρτήματος Φωκίδας της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ, στην εκδήλωση για τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Φ. Τσίγκα, που έγινε χθες, 28 Μαίου, στην Άμφισσσα
Πραγματοποιούμε την οφειλόμενη εκδήλωση τιμής στη μνήμη του Φώτη Τσίγκα, ηγετικού στελέχους της ΕΑΜικής αντίστασης. Παράλληλα αποκαλύπτουμε τηνπροτομή του, που μετά από 3 δεκαετίες, βρέθηκε επιτέλους χώρος στην Άμφισσα για να τοποθετηθεί. Η ίδια η προτομή και η τοποθέτησή της έχει την ιστορία της.
Φιλοτεχνήθηκε με έξοδα του πατριώτη αξιωματικού του ελληνικού στρατού που κατατάγηκε στον ΕΛΑΣ και συγγενή του Φώτη, του Γιώργη Κατσίμπα πριν τρεις δεκαετίες. Σε συνεννόηση με την ΠΕΑΕΑ- ΔΣΕ ζήτησε χώρο για την τοποθέτησή της.
Η δημοτική αρχή τότε απαρτιζόταν από μέλη και στελέχη του ΠΑΣΟΚ που υποτίθεται ότι τιμούσε και εμπνεόταν από τα οράματα του ΕΑΜ. Θεώρησε όμως ότι η άδεια τοποθέτησης της προτομής πιθανότατα την έφερνε σε ρήξη με δεξιούς
παράγοντες που επιδίωκε τη στήριξή τους στις δημοτικές εκλογές. Η εκλογική σκοπιμοτητα βάρυνε περισσότερο από την απόδοση τιμής σε έναν απ’ τους κορυφαίους αγωνιστές της αντίστασης. Κατέφυγε, πριν αρνηθεί, σε χίλιες δυο προφάσεις υποτιμητικές για όλους τους αγωνιστές της αντίστασης και βεβαίως για τον Φώτη Τσίγκα. Υποστήριξε ότι δεν γνώριζε την αντιστασιακή του δράση, κάτι που όταν το πληροφορήθηκε ο Χαρίλαος Φλωράκης, φίλος και συναγωνιστής τουΦώτη, δήλωσε ότι δεν είναι δυνατόν να μιλήσεις για Αντίσταση στη Φωκίδα χωρίς να εξάρεις το ρόλο του Φώτη. Τελικά στις επόμενες εκλογές η συνεργασία με τους δεξιούς παράγοντες δεν έφερε ψήφους, και μια σειρά αντιστασιακών και απόγονοί τους δεν στήριξαν το ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ εξαιτίας αυτής της στάσης του. Η στάση αυτή όμως έδωσε άλλοθι στην επόμενη δημοτική αρχή της Ν.Δ. να αρνηθεί κι αυτή.
Η προτομή φυλάχτηκε όλα αυτά τα χρονια με τη φροντίδα του Γιώργου Πετρόπουλου που έθεσε σαν σκοπό του την έκθεση της προτομής του Φώτη.
Το παράρτημα Άμφισσας της ΠΕΑΕΑ- ΔΣΕ και η Κ.Ο. Άμφισσας του ΚΚΕ επανέφεραν το θέμα πριν λίγα χρόνια επί δημαρχίας του κ. Θαν. Παναγιωτόπουλου. Πάρθηκε θετική απόφαση και ανατέθηκε σε διαπαραταξιακή επιτροπή η επιλογή
του χώρου. Τελικά από τη σημερινή δημοτική αρχή επιλέχθηκε ο χώρος και αποφασίστηκε ομόφωνα η τοποθέτηση της προτομής του Τσίγκα στο χώρο που βρισκόμαστε.
Πριν από 30 χρόνια, όταν η προτομή ήταν έτοιμη να τοποθετηθεί, ζούσαν πολλοί που είχαν γνωρίσει και κάποιοι, λιγότεροι, είχαν «ζήσει», το Φώτη Τσίγκα. Σήμερα θεωρούμε απαραίτητο να αναφερθούμε στο ποιος ήταν ο Φώτης. Στις δεκαετίες μέχρι την πτώση του Χούντας η μνήμη των στελεχών της Αντίστασης αποσιωπήθηκε, συκοφαντήθηκε και οι ίδιοι διώχθηκαν, φυλακίσθηκαν, φονεύτηκαν και εκτελέστηκαν. Έτσι στους περισσότερους είναι άγνωστοι.
Το κράτος που δημιουργήθηκε μετά το Δεκέμβρη από τους Εγγλέζους επιβράβευσε τους απόντες και τους συνεργάτες των κατακτητών και καταδίωξε τους πατριώτες. Συμβολικά αναφέρουμε: τον στρατιωτικό αρχηγό του ΕΛΑΣ στρατηγό Στέφανο Σαράφη που κατηγορήθηκε ως προδότης και οδηγήθηκε στην εξορία (μαζί με χιλιάδες άλλους αγωνιστές).
Ποιος ήταν λοιπόν ο Φώτης Τσίγκας: Γεννήθηκε στο Σεργούνι, γιός εργατοαγροτικής οικογένειας. Τέλειωσε το Γυμνάσιο στην Άμφισσα και πέρασε στη Νομική Σχολή. Αριστούχος σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, ήταν ίνδαλμα των συμμαθητών του και συγκέντρωνε την αγάπη και το θαυμασμό συνομήλικων και μεγαλύτερων.
Από τα πρώτα βήματα του στην άσκηση της δικηγορίας φάνηκαν τα προσόντα του που προοιώνιζαν λαμπρή σταδιοδρομία. Δεν έχουμε πληροφορίες για την ύπαρξη οργάνωσης της ΟΚΝΕ στο Γυμνάσιο της Άμφισσας και ως εκ τούτου αν ο Φώτης ήταν οργανωμένος. Μαρτυρίες- φήμες λένε ότι συμμετείχε στη διάρκεια των σπουδών του σε φοιτητική συντροφιά ΟΚΝιτών και συμπαθούντων.
Διακρίθηκε ως Έφεδρος αξωματικός στην Αλβανία. Από τις πρώτες μέρες της κατοχής σε επαφή με τα στελέχη της ΟΚΝΕ Μήτσο Τσιρλιάγκο από το Σερνικάκι, (τον σκότωσαν λίγο μετά τη δολοφονία του Φώτη παρακρατικοί από το
Σερνικάκι και συμμορίτες στη Λαμία) και Κώστα Μαστρανδρέου από την Άμφισσα που τον έκαψαν οι Γερμανοί στο Σερνικάκι μετά από προδοσία. Επίσης, με το Βασίλη Μάνδρο από την Ιτιά, που ήταν ο ένας από τους δύο αντιπροσώπους της Φωκίδας στη σύσκεψη υπό τον Άρη στο σπίτι του Μήτσου Μυρεσιώτη στη Λαμία και το Γιώργο Χουλιάρα απ’ τα Καστέλια που ήταν ο άλλος αγωνιστής που πήρε μέρος σε αυτή τη σύσκεψη.
Αρχές του ’42 συνέλαβαν τον Φώτη οι Ιταλοί. Ξεσηκώθηκε κύμα συμπαράστασης για τη σωτηρία του. Με παρέμβαση και του Μητροπολίτη γλύτωσε. Φαίνεται απ’ αυτές τις επαφές ότι πιθανότατα ήταν οργανωμένος και εν πάσει περιπτώσει ηταν της απόλυτης εμπιστοσύνης. Αυτό συνάγεται ως συμπέρασμα και από τη σοβαρότητα των χρεώσεων που του ανατέθηκαν στο ΕΑΜ.
Αυτά τα προσόντα εκτίμησε η ΠΕΕΑ, η κυβέρνηση του βουνού και τον όρισε εκπρόσωπό της στη Φωκίδα. Κάλυψε άριστα το ρόλο αυτό, σε μια δύσκολη περίοδο, εφαρμόζοντας απόλυτα την πολιτική γραμμή της ΠΕΕΑ και του ΚΚΕ που στόχευε στην ομαλή δημοκρατική εξέλιξη με ελεύθερες εκλογές συντακτική κυβέρνηση, στην λύση δηλαδή του πολιτειακού ζητήματος με την ελεύθερη έκφραση του λαού.
Αυτή ήταν η πολιτική της ΠΕΕΑ και του ΚΚΕ. Η ελληνική πλουτοκρατία και οι Άγγλοι όμως είχαν άλλα σχέδια. Το ΕΑΜ και το ΚΚΕ παίρνοντας μέρος στη λεγόμενη κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας υπό τον Παπανδρέου τους διευκόλυνε.
Άγγλοι, δοσίλογοι τεταρτοαυγουστιανοί και αστικές πολιτικές δυνάμεις μεθόδευσαν και δημιούργησαν το Δεκέμβρη. Μετέφεραν από την Ιταλία δεκάδες χιλιάδες εγγλέζικο στρατό, βαριά οπλισμένο, εξόπλισαν πάνω από 20 χιλιάδες συνεργάτες των Γερμανών (σύνολο κοντά 100 χιλιάδες στρατού) και χτύπησαν τις δυνάμεις της Αντίστασης. Παρά την ηρωική αντίσταση του λαού της Αθήνας νίκησαν και δημιούργησαν το μεταδεκεμβριανό κράτος.
Παρά την ήττα του Δεκέμβρη, το ΚΚΕ διατηρούσε μεγάλες δυνάμεις: είχε την απόλυτη πλειοψηφία στη ΓΣΕΕ, στους αγροτικούς συνεταιρισμούς, ήταν σε θέση να κινητοποιήσει ευρύτατες λαϊκές δυνάμεις, είχε την πλειοψηφία του λαού με το μέρος του.
Το όργιο της της λευκής τρομοκρατίας, το καθοδηγούσαν απευθείας οι Εγγλέζοι με όργανα της χωροφυλακής, δοσίλογοι
και άλλοι. Τη δολοφονία του Φώτη την οργάνωσαν και επέβλεπαν την εκτέλεσή του προσωπικά οι Εγγλέζοι. Ήταν οι σχεδιαστές αλλά και παρόντες στη Αράχωβα, μη γίνει λάθος και γλυτώσει. Έπρεπε να τρομοκρατηθεί ο λαός.
Ξεκίνησε ένας μονόπλευρος εμφύλιος πόλεμος.
Ο Φώτης ήταν από τους πρώτους στην Άμφισσα. Δέκα μέρες αργότερα δολοφονήθηκε άγρια ο Γιάννης Δεδουσόπουλος, τον ίδιο μήνα ο νεαρός φοιτητής από το Σερνικάκι Μήτσος Τσιρλιάγκος (τον αναφέραμε ήδη), ακολούθησε ο δάσκαλος Καραχάλιος που τον έβγαλαν νύχτα από το σπίτι και τον σκότωσαν.
Τις ίδιες μέρες συνέλαβαν όλη τη Νομαρχιακή Επιτροπή του ΕΑΜ και άλλους αγωνιστές. Τους έκλεισαν στη φυλακή στη Λαμία και τους δίκασαν με το Γ’ ψήφισμα, παρότι όταν πιάστηκαν δεν υπήρχε το Γ’ Ψήφισμα και το ΚΚΕ και το ΕΑΜ ήταν υποτίθεται ελεύθερα. Το στρατοδικείο της Λαμίας καταδίκασε τους 6 από αυτούς σε θάνατο και τους υπόλοιπους σε βαριές ποινές.
Εκτελέστηκαν και οι 6 στα γρήγορα.
Τα ονόματά τους: Γιώργος Τσίγκας αδερφός του Φώτη πρωτοδίκης, ΝίκοςΠατρινόπουλος- Γραμματέας του ΕΑΜ Άμφισσας όλη τη διάρκεια της Κατοχής, Χαρίλαος Παπαδημητρίου δικηγόρος απ’ τη Στύλια, Νίκος Παπέλης δικηγόρος απ’ την Αμυγδαλιά Μήτσος Μίχος, παλιός κομμουνιστής κρατούμενος της Δικτατορίας του Μεταξά που απέδρασε απ’ τη φυλακή στην κατοχή και Γιάννης Καραγιάννης, βυρσοδέψης απ’ την Άμφισσα.
Από την τραγική κατάληξη του Φώτη Τσίγκα αλλά και του Γιώργου Τσίγκα, του Νίκου Πατρινόπουλου και χιλιάδων άλλων αγωνιστών της Αντίστασης, εξάγονται βασικά συμπεράσματα:
Η αστική τάξη ως πρώτο και κύριο μελημά της έχει τη διατήρηση της εξουσίας της και θα την υπαρασπιστεί με κάθε μέσο.
Ο αγώνας κατά του ξένου εισβολέα και κατακτητή αν δεν συνοδεύεται από τον αγώνα για κοινωνική απευλευθέρωση θα είναι ανολοκλήρωτος.
Και στα χρόνια της Κατοχής όπως και σήμερα υπάρχουν και υπήρξαν δύο αντίθετοι κόσμοι, και ότι κανένας λαός δεν μπορεί να εμπιστευθεί την υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της πατρίδας του στα αστικά κόμματα που ενδιαφέρονται μόνο για την εξουσία τους σε βάρος των λαϊκών συμφερόντων. Το συμπέρασμα αυτό έχει βαρύνουσα σημασία, ιδιαίτερα σήμερα όπου εξελίσσεται ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος στην Ουκρανία ανάμεσα στο Ευρωατλαντικό μέτωπο (ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ) και την καπιταλιστική Ρωσία.
Η συμμετοχή και η στήριξη μιας κυβέρνησης, μέσα στα πλαίσια διατήρησης της εξουσίας του μεγάλου κεφαλαίου είναι σε βάρος των συμφερόντων της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού.
Η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, όχι μόνον δε πρέπει να συντάσσονται με κανέναν ιμπεριαλιστή ληστή, αλλά η εργατική τάξη πρέπει να είναι έτοιμη να χτίσει το δικό της μέτωπο με τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα για να υπερασπίζεται την εδαφική ακεραιότητα και να βγει νικητής ο λαός από τον πόλεμο καταργώντας οριστικά τις αιτίες που γεννούν ιμπεριαλιστικούς πολέμους με την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας.
Με τα διδάγματα της μεγάλης δεκαετίας του 1940, των αγώνων του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ, εμπνεόμενοι από το παράδειγμα και τα οράματα του Φώτη Τσίγκα και άλλων αγωνιστών για τους οποίους είμαστε περήφανοι, δίνουμε όρκο να συνεχίσουμε στο δρόμο της Αντίστασης, της ανυπακοής, της μαζικής λαϊκής οργανωμένης πάλης, για να δικαιωθούν οι αγώνες και οι θυσίες των παλαιότερων γενιών και να ανοίξει ο δρόμος για να εκπληρωθούν τα όνειρα, να ικανοποιηθούν οι σύγχρονες ανάγκες του λαού και των νέων, να βρει την τιμή που αξίζει η θυσία τους.
Φίλοι και φίλες
Ζούμε σε εποχή που τα καταστροφικά σύννεφα των καπιταλιστικών ανταγωνισμών έχουν απλωθεί επικίνδυνα σ’ όλο τον πλανήτη.
Αγωνιστές σαν τον Φώτη Τσίγκα με την δράση του, τη στάση και την ακλόνητη πεποίθησή του για το δίκαιο μετασχηματισμό της κοινωνίας σήμερα μας διδάσκουν και μας προβληματίζουν. Ιδιαίτερα η νέα γενιά πρέπει να μάθει και να διδαχθεί από τον αγώνα του:
Αν παλαιότερα στο Δ. συμβούλιο (το 95) ένας σύμβουλος του ΚΚΕ είπε στην κουβέντα για την ανέγερση του μνημείου, ότι κανονικά κάθε σπίτι έπρεπε να έχει και ένα μνημείο για των Φ. Τσίγκα.
Σήμερα, που το μνημείο είναι μπροστά μας, μπορούμε να φτιάξουμε όλοι μας από ένα μνημείο για τον Φώτη στις καρδιές μας.
Ευχαριστώ.