«Να μην σκεπαστεί με τις στάχτες η ιστορία των Ιστορικών Ελαιών» τονίζουν οι περιφερειακοί σύμβουλοι της περιφερειακής παράταξης «πατρίδα μας η Στερεά» με αφορμή την συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου που πραγματοποιείται αύριο στη Λαμία. “Θέτουμε εκτός ημερήσιας διάταξης βασικά ζητήματα προς συζήτηση που πρέπει να απασχολήσουν το σώμα,την Αυτοδιοίκηση γενικότερα αλλά και τους παραγωγικούς και επιστημονικούς φορείς”, τονίζουν οι σύμβουλοι της παράταξης.
Η Κατερίνα Μπατζελή ειδικότερα επισημαίνει: “Δεν αποδεχόμαστε την σωρεία εκλογικών νομοτεχνικών τροποποιήσεων εκ μέρους της Κυβέρνησης, που με σπουδή έχουν τροποποιήσει βασικές λειτουργίες των θεσμικών οργάνων της αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, με σκοπό την μείωση των αρμοδιοτήτων των δημοκρατικά εκλεγομένων Συμβουλίων. Μια επιλογή που καταδεικνύει την πολιτική επιλογή της Κυβέρνησης για την περιφερειακή διακυβέρνηση που στην ουσία την θέλει ουραγό του επιτελικού κράτους και του συγκεντρωτικού τρόπου λειτουργιάς του. Η Περιφερειακή Αρχή πρέπει να τοποθετηθεί και να προχωρήσει στον προγραμματισμό σημαντικών παρεμβάσεων ,ωρίμανσης μελετών και προγραμμάτων τα οποία θα μπορούν να ενταχθούν με αντικειμενική και διαφανή διαδικασία σε χρηματοδοτήσεις το επόμενο διάστημα”.
Ειδικότερα σε αυτό το περιφερειακό Συμβούλιο θέτουμε τα παρακάτω:
- Ειδικό πρόγραμμα προστασίας Παραδοσιακών και Ιστορικών Ελαιώνων αρχής γενομένης του Δελφικού Ελαιώνα που θα αποφασίσουμε από κοινού με κοινωνικούς και παραγωγικούς εταίρους και οι βασικές παρεμβάσεις είναι:
1. Ένταξη και κατοχύρωση του Δελφικού Ελαιώνα σε πρόγραμμα Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων (ΟΧΕ) λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες και υποχρεώσεις που προκύπτουν από την UNESCO
2. Ειδικό πρόγραμμα στον Εθνικό Σχεδιασμό για την ΚΑΠ 2027 βάσει των περιφερειακών πολιτικών ώστε να κατοχυρωθούν ειδικές συμπληρωματικές ενισχύσεις για τους ελαιοπαραγωγούς
3. Αίτημα στήριξης και αποζημιώσεων από την Περιφέρεια και την Κυβέρνηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ ,για αποζημιώσεις και έργα υποδομών στην περιοχή, λόγω της μεγάλης καταστροφής.
4. Ειδικό ασφαλιστικό σύστημα εισοδηματικών αποζημιώσεων και κάλυψης του κόστους αναφυτεύσεων για ειδικές κατηγορίες προστατευμένων προϊόντων και ιστορικών ελαιώνων εκτός εκείνων του ΕΛΓΑ, όπως άλλωστε δίνεται και η δυνατότητα αυτή από την ΚΑΠ 2027.
5. Πρόγραμμα ψηφιακής οργάνωσης, προβλέψεων ,παρακολούθησης,, καινοτόμου συστήματος πυρασφάλειας και διασφάλισης ύδατος στο Δελφικό Ιστορικό Ελαιώνα σε συνεργασία με ειδικούς Πανεπιστημιακούς φορείς, θα μπορούσε να κατοχυρωθεί ως «smart enviromental and digital management» στο Ταμείο Ανάκαμψης.
Το πλήρες κείμενο της παρέμβασης Μπατζελή έχει ως ακολούθως:
ΘΕΜΑ: Ειδικό πρόγραμμα προστασίας Παραδοσιακών και Ιστορικών Ελαιώνων: Δελφικός Ελαιώνας
«Να μην σκεπαστεί με τις στάχτες η ιστορία των Ιστορικών Ελαιών»
Εισηγήτρια: Κατερίνα Μπατζελή, εκ μέρους της παράταξης και των σύμβουλων, Μπάμπη Φάκου, Νίκου Μπέτσιου, Μάνου Γέμελου, Κώστα Σωτηρόπουλου
Με αφορμή την τραγική καταστροφή περίπου 12.000 στρέμματα γης, εκ των οποίων 3.000 ελαιώνας, μέρος του Δελφικού Τοπίου, λόγω της πυρκαγιάς στις 04-07-2022, τα προβλήματα και τις παραλείψεις, εκτιμούμε ότι πρέπει να περάσουμε ΑΜΕΣΑ στην λήψη αποφάσεων για την στήριξη των ελαιοπαραγωγών των πληγεισών περιοχών αλλά και διαρθρωτικών πολιτικών, παρεμβάσεων , που θα ενισχύσουν μακροχρόνια τις περιοχές αυτές με ανθεκτικές υποδομές αντιμετώπισης των κλιματικών αλλαγών και θα διασφαλίσουν την παραγωγική δραστηριότητα και ανταγωνιστικότητα τους.
«Να μην σκεπαστεί με τις στάχτες η ιστορία των Ιστορικών Ελαιών»
Υπεύθυνοι για την σημερινή αντιμέτωπη της κρίσης που έχει δημιουργηθεί είναι η ίδια η κυβέρνηση και η Περιφερειακή Αρχή, οι οποίοι οφείλουν να απαντήσουν σε καίρια ερωτήματα και να μην επαναληφθούν τραγικές καθυστερήσεις αποζημιώσεων όπως έχει γίνει στις τελευταίες φυσικές καταστροφές .Επίσης, και σε αυτή την περίπτωση δοκιμάστηκε και κρίθηκε ο συντονισμός του επιτελικού κράτους, των περιφερειακών και δημοτικών αρχών, των πυροσβεστικών δυνάμεων και της Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
Θέτουμε ζητήματα της άμεσης αντιμετώπισης αλλά και μεσοπρόθεσμου σχεδιασμού ανάπτυξης και ανάδειξης του Δελφικού Ιστορικού Χώρου με το πολυπαραγωγικό του μοντέλο.
Πρώτον:
Ειδικότερα για την άμεση αντιμετώπιση των προβλημάτων :
• Ποιος είναι ο σχεδιασμός της Κυβέρνησης για την στήριξη των αγροτών που έχουν πληγεί από την πυρκαγιά της 4ης Ιουλίου 2022 και ποιο το χρονοδιάγραμμα αυτού;
• Με ποιο τρόπο θα αποκατασταθούν τα ελαιόδεντρα που καταστράφηκαν, αν επιχορηγηθούν άμεσα δενδρύλλια ελιάς της τοπικής ποικιλίας για την άμεση επαναφύτευση όσων ελαιώνων καταστράφηκαν πλήρως ώστε να αποκατασταθεί η συνέχεια του τοπίου και η πολιτιστική ιστορικότητα του
• Ποια μέτρα αρωγής θα εφαρμοσθούν στους ελαιοπαραγωγούς που δεν έχουνε συμπληρωματικά ή εναλλακτικά εισοδήματα
• Ποιές θα είναι οι από κοινού δράσεις τους για δημιουργία ή και ενίσχυση αντιπυρικών ζωνών και εξοπλισμού βασικών υποδομών πυρόσβεσης σε πόλεις και χωριά στα όρια του Ελαιώνα Άμφισσας, Άμφισσα, Αγ. Γεώργιος, Αγ. Κωνσταντίνος Σερνικάκι, Ιτέα, Χρισσό, Ελαιώνας.
Δεύτερον
Εμείς ως παράταξη καταθέτουμε και θα διαπραγματευτούμε με κοινωνικούς και παραγωγικούς εταίρους τα σημαντικά ζητήματα των παραδοσιακών ελαιώνων, αρχής γινομένης του Δελφικού Ελαιώνα.
Ο ελαιοκομικός κλάδος στο σύνολο του είναι πολύ σημαντικός για την τοπική ,περιφερειακή ανάπτυξη, την στήριξη του εμπορικού ισοζυγίου αλλά και την αναγνωρισιμότητα των ελληνικών πιστοποιημένων ελαϊκών προϊόντων στην διεθνή αγορά .
Συμπληρωματικά με την κεντρική και ενιαία ενίσχυση του ελαιοπαραγωγικού κλάδου(ελιάς και ελαιολάδου), είναι σκόπιμο να στηριχτούν οι ιστορικοί και παραδοσιακοί ελαιώνες με προστιθεμένη αξία στην οικονομία αλλά και στο πολιτιστικό αποτύπωμα του κάθε τόπου.
Α .Οι παραδοσιακοί ελαιώνες της χώρας:
- Έχουν τεράστια κοινωνική και περιβαλλοντική αξία.
- Αποτελούν ένα μόνιμο αποδέκτη CO2 που λειτουργεί σε ετήσια βάση, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην αποτροπή της κλιματικής κρίσης.
- Φιλοξενούν πολυάριθμα είδη χλωρίδας και πανίδας, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην διατήρηση της «βιοποικιλότητας»
- Έχουν υψηλότερο κόστος καλλιέργειας και χαμηλή παραγωγικότητα, η οποία οδηγεί σε μείωση της παραγωγικότητα στους ή και συνεχή εγκατάλειψη
- Καταλαμβάνονται από σύγχρονες φυτοασθένειες με συνέπειες στο περιβάλλον, το κλίμα και την διάβρωση του εδάφους.
- Oι ελαιώνες στα πλαίσια της ΚΑΠ εντάχθηκαν στις «Δενδρώδεις καλλιέργειες» και έτσι ενισχύονται με τις γενικές στρεμματικές ενισχύσεις τους. Αποτέλεσμα της οριζόντιας αυτής αντιμετώπισης είναι τα ελαιόδεντρα και δη οι παραδοσιακοί ελαιώνες να χάνουν την πραγματική αξία τους που είναι πολλαπλάσια της στρεμματικής.
- Οι ενισχύσεις των περίπου 550 εκατ. ευρώ , που παρεχόταν μόνο στους ελαιώνες, αφού μειώθηκαν αρχικά σε μόνο 470 εκατ. ευρώ , κατανεμήθηκαν στην συνέχεια σε σειρά άλλων δενδρωδών καλλιεργειών, με αποτέλεσμα η ανά στρέμμα αναλογούσα ενίσχυση να μειωθεί μέχρι και 70%.
- Στις στρεμματικές ενισχύσεις δεν υπάρχουν διαφοροποιήσεις, περιφερειακές ούτε μεταξύ κατοχυρωμένων παραδοσιακών ιστορικών ελαιώνων και μη.
- Το ασφαλιστικό σύστημα του ΕΛΓΑ δεν μπορεί να καλύψει πλήρως την απώλεια εισοδήματος από φυσικές καταστροφές ούτε να προβεί σε πλήρη κάλυψη του παραγωγικού κόστος αναφυτεύσεων, δραστηριότητα η οποία πρέπει να γίνει άμεσα στο Δελφικό Ελαιώνα.
Β. Στα πλαίσια των αποφάσεων για την ενίσχυση του αγροδιατροφικού κλάδου, την ανθεκτικότητα του στις κλιματικές αλλαγές, την ορθολογική διαχείριση των υδάτων και την συμβολή της πολιτιστικής διαδρομής και ταυτότητας του κάθε τόπου , ο ελαιοκομικός κλάδος πρωτοστατεί στο συνδυασμό των πολλαπλών αυτών χαρακτηριστικών.
Το Περιφερειακό Συμβούλιο θα πρέπει να διεκδικήσει «ειδικό πρόγραμμα». Προτείνουμε :
1. Την ένταξη και κατοχύρωση του Δελφικού Ελαιώνα σε πρόγραμμα Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων(ΟΧΕ), εφόσον πληροί τις προϋπόθεσες του προγράμματος και μάλιστα μπορεί να αποτελέσει και πιλοτικό πρόγραμμα για την ένταξη και άλλων πιστοποιημένων παραδοσιακών και ιστορικών ελαιώνων.
2. Την ολοκλήρωση της μελέτης διαχείρισης του Ελαιώνα που είναι υποχρεωτική διαδικασία και την επιβάλλει η απόφαση για την αλλαγή των ορίων ζώνης Α και Β Δελφικού Τοπίου, από το 2012.
3. Στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδιασμού για την ΚΑΠ 2027 και των περιφερειακών πολιτικών που θα την συνθέσουν, είναι σκόπιμο όπως κατοχυρωθούν ειδικές συμπληρωματικός ενισχύσεις για τους ελαιοπαραγωγούς ιστορικών ελαιώνων, όπως εκείνης της συνδεδεμένης/άμεσες ενισχύσεις, στήριξης παραγωγών συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που είναι κάτοχοι έκτασης κάτω των τεσσάρων (4)στρεμμάτων, συμπληρωματικής ενίσχυσης βάση της ποιότητας του προϊόντος αλλά και των εδαφολογικών χαρακτηριστικών των εκτάσεων, πέρα εκείνων που θα κατοχυρωθούν οριζόντια.
4. Τα συμπληρωματικά έργα υποδομής, εκτός του αρδευτικού συστήματος που πρέπει να απεμπλακεί και να ολοκληρωθεί τάχιστα, όπως περιβαλλοντικής προστασίας, φύλαξης, πυρασφάλειας και καθαρισμού, ενεργειακής αυτάρκειας, ψηφιακής διασύνδεσης των εργασιών και υπηρεσιών για την παρακολούθηση των δραστηριοτήτων αλλά και των προβλέψεων επικίνδυνων φαινόμενων ,είναι σκόπιμο να προγραμματιστούν άμεσα σε συνεργασία και με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Άμφισσας που οφείλει να είναι μεταξύ των βασικά υπευθύνων για την επιστημονική και παραγωγική λειτουργία του Ελαιώνα . Ειδικότερα, ζεύξη της πυρασφάλειας με τα έργα άρδευσης και των γεωτρήσεων καθώς και ηλεκτρονική εφαρμογή για τις ανάγκες πολιτικής προστασίας, με γεωγραφικό υπόβαθρο και σύστημα GPS σε real time παρακολούθηση του μετώπου φωτιάς. Το πρόγραμμα θα μπορούσε να κατοχυρωθεί ως «smart enviromental and digital management» στο Ταμείο Ανάκαμψης σε συνδυασμό με τις υποχρεώσεις αλλά τις δυνατότητες που προκύπτουν από την UNESCO, ώστε να μην χαθεί κρίσιμος χρόνος.
5. Αίτημα στήριξης και αποζημιώσεων από την Περιφέρεια και την Κυβέρνηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ταμείο Αλληλεγγύης για αποζημιώσεις και έργα υποδομών στην περιοχή, λόγω της μεγάλης καταστροφής. Το βασικό κριτήριο δεν είναι τόσο η πληγείσα έκταση αλλά η απώλεια της προστιθέμενης αξίας του πληττόμενου προϊόντος-ελαιοδέντρων και ελιάς-στο ακαθάριστο εισόδημα του Νομού.
6. Ειδικό ασφαλιστικό σύστημα εισοδηματικών αποζημιώσεων και κάλυψης του κόστους αναφυτεύσεων για ειδικές κατηγορίες προστατευμένων προϊόντων και ιστορικών ελαιώνων που θα λειτουργεί συμπληρωματικά με τον αναθεωρημένο στις περιπτώσεις κάλυψης κινδύνων από τον ΕΛΓΑ και την διαδικασία κρατικών ενισχύσεων στις περιπτώσεις φυσικών καταστροφών ,πολιτική που μπορεί να ενταθεί ως εθνική και περιφερειακή πρόταση στην νέα ΚΑΠ
7. Η ολοκλήρωση του έργων Άρδευσης του Ελαιώνα Άμφισσας και Πεδιάδας Μόρνου, των αποθεμάτων σε Εύηνο και Μόρνο, της λειτουργικότητας του παλαιού δικτύου, της ανάγκης για μικρές φυσικές δεξαμενές, είναι «συγκοινωνούντα δοχεία» στην μεγάλη εικόνα της διαχείρισης και προστασίας των Υδάτινων Πόρων. Είναι αναγκαίο να επισπευφθούν οι διαδικασίες ολοκλήρωσης τους διότι εάν ΔΕΝ ,τότε θα κατονομαστούν οι «υπεύθυνοι»… ω