Μ ια σεμνή τελετή πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου του 2021 για τον εορτασμό της μάχης της ΣΦΑΛΑΣ .Μια κορυφαία πράξη της Εθνικής Αντίστασης κατά των Γερμανών κατακτητών στις 10 και 11 Σεπτεμβρίου 1943.Παρακολουθήσαμε την επιμνημόσυνη δέηση και την κατάθεση στεφάνων και τον Εθνικό μας Υμνο από την φιλαρμονική της Αράχωβας στο σημείο όπου το μνημείο των πεσόντων στέκει μέσα στα βουνά κάτω από την Αράχωβα.
Κατέθεσαν στέφανο ο Δήμαρχος του Δήμου Δ.Α.Α. και η κ.Χρύσα Καπετανάκου από το Τοπικό Συμβούλιο της Αράχωβας.
Παρούσα η οποία κατέθεσε και στέφανο ήταν η κ Χριστίνα Κατσούλη. Με δάκρυα στα μάτια, ήξερε μέσα της τι θα πει να χάνεις ένα δικό σου άνθρωπο αφού γεννήθηκε εννιά ημέρες από το θάνατο του πατέρα της, δεν τον γνώρισε ποτέ γιατί ήθελε να πολεμήσει και να ελευθερώσει την Ελλάδα από τους Γερμανούς. Ιδιαίτερα συγκινητική η παρουσία της κ.Χριστίνας Κατσούλη και των συγγενών της.
Λίγα λόγια για τον πατέρα της και την τόλμη του που είναι καταγεγραμμένα και στην Στρατιωτική Ιστορία (Μηνιαίο περιοδικό για την Ελληνική και Παγκόσμια Ιστορία)
..Στην σκληρή αυτή αναμέτρηση πήρε μέρος η μαχητική ομάδα του Στειρίου και έχασε τον αρχηγό της Χρήστο Κατσούλη για τον οποίον ο Νίκος Καλοπήτας, καπετάνιος του 9ου λόχου στο 11/34 Τάγμα Λιβαδειάς του ΕΛΑΣ σε γραπτή μαρτυρία του αναφέρει τα εξής:
« Πολλοί αντάρτες πιαστήκανε στα χέρια με τους Γερμανούς. Είδα με τα μάτια μου τον αρχηγό της μαχητικής ομάδας του Στειρίου, Χρήστος Κατσούλης λεγότανε και ήτανε παλικάρι από τους λίγους που γνώρισα εκείνα τα χρόνια. Πάλευε μ’ ένα Γερμανό και μια να πέφτει κάτω ο Γερμανός μια ο δικός μας. Για μια στιγμή κατόρθωσε και πετάει τον Γερμανό κάτω από τον τοίχο της στροφής και τον σκότωσε. Δίπλα του αμέσως πίσω από την τάφρο φύτρωσε άλλος Γερμανός με το μυδράλιο και άρχισε να μας βάζει. Γυρίζει απότομα ο Κατσούλης και τον σκοτώνει και αυτόν και μόλις έσκυβε να πάρει το μυδράλιο, τον σκότωσε ένας άλλος Γερμανός.Τον έκλαψε όλη η Αρβανιτιά στην περιφέρειά του. Δε γεννιέται εύκολα τέτοιο παλληκάρι.
Λίγα λόγια για την μάχη
Στις 10 Σεπτεμβρίου του 1943 ισχυρές δυνάμεις του ΕΛΑΣ μαζί με τις εφεδρικές ομάδες από τις περιοχές του Στειρίου, Αράχοβας, Δεσφίνας, Διστόμου κ.λ.π. είχαν κυκλώσει την Αράχοβα Βοιωτίας και είχαν στήσει ενέδρες για να ματαιώσουν τυχόν απόπειρα των Γερμανών να εμποδίσουν την παράδοση των Ιταλών στο ΕΛΑΣ και στο ΕΑΜ μετά την συνθηκολόγηση της Ιταλίας στις 8 Σεπτεμβρίου 1943. Από την Άμφισσα ερχότανε προς την Αράχοβα φάλαγγα 12 γερμανικών αυτοκινήτων με 180 περίπου άνδρες.
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να διεξαχθεί μια πεντάωρη και σκληρή μάχη ανάμεσα σε έναν γερμανικό λόχο ορεινών κυνηγών που είχε κινηθεί για τον αφοπλισμό της ιταλικής φρουράς της κωμόπολης και σε ένα τάγμα ανταρτών του ΕΛΑΣ. Επρόκειτο για μια από τις πρώτες εντυπωσιακές νίκες εναντίον γερμανικής μονάδας και παράλληλα μια καλή εισαγωγή στον ανελέητο πόλεμο ο οποίος θα άρχιζε μετά την ιταλική συνθηκολόγηση, ανάμεσα στους Έλληνες αντάρτες και στη Wehrmacht.
Τα ονόματα των πεσόντων στην μάχη της Αράχοβας
Χρήστος Κατσούλης ( Στείρι ) Αρχηγός μαχητικής ομάδας Στειρίου.
Χαράλαμπος Παππάς ( Δεσφίνα ) Αρχηγός μαχητικής ομάδας Δεσφίνας
Χρήστος Κρομμύδας ( Δεσφίνα )
Μήτσος Μακρής ( Χρυσό )
Λουκάς Κοματάς ( Αράχοβα )
Γιάννης Τσότρας ( Αράχοβα )
Στάθης Κορίτος ( Αράχοβα )
Θύμιος Μύταλας ( Αράχοβα )
Γιώργος Καραϊσκος ( Αράχοβα )
Πέτρος Χώος ή Κώχας ( Κίρρα )
Μιχαήλ Αντωνόπουλος
Χρύσα Τσεπραϊλίδου