Ο Ηνίοχος από τους Δελφούς ΄΄πήγε΄΄ Κατάρ!

Το ακριβές αντίγραφο του περίφημου αγάλματος του Ηνιόχου των Δελφών, ενός από τα γνωστότερα αγάλματα της κλασικής γλυπτικής τέχνης, κοσμεί πλέον τον κεντρικό σταθμό του Μετρό στο διεθνές αεροδρόμιο της Ντόχα, στο Κατάρ.

Η επίσημη τελετή εγκαινίων της έκθεσης του αντιγράφου του Ηνιόχου – αποτελεί δώρο της Ελληνικής Κυβέρνησης στο Κατάρ – πραγματοποιήθηκε την Δευτερα και τα αποκαλυπτήρια έγιναν από την υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψής της στο Κατάρ, και από τον Γενικό Διευθυντή της Αρχής των Μουσείων του Κατάρ, Ahmad Al-Namla.Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, η κ. Μενδώνη αναφέρθηκε μεταξύ άλλων, στην ιστορία του Ηνιόχου, στην ανακάλυψή του το 1896 (χρονιά διοργάνωσης των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα),,στα ξεχωριστά χαρακτηριστικά του,στα συναισθήματα που αποτυπώνονται στο πρόσωπό του,στο γεγονός ότι είναι από τα σπάνια αγάλματα, στα οποία διασώζονται τα μάτια, από ημιπολύτιμο λίθο και γυαλί, στοιχεία που κάνουν τον Ηνίοχο πιο διάσημο από τα αφιερώματα στον Απόλλωνα των Δελφών.

Το άγαλμα του Ηνίοχου, που εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσειο των Δελφων, αποτελεί το σωζόμενο τμήμα χάλκινου συμπλέγματος που είχε αφιερωθεί στο ιερό από τους Δεινομενίδες, δυναστική οικογένεια της Γέλας στη Σικελία, αναφερεται στην Βικιπαίδεια.. Αποτελεί ίσως το γνωστότερο έκθεμά του και ένα από τα σημαντικότερα γλυπτά της αρχαίας ελληνικής τέχνης της πρώιμης κλασικής εποχής. Η δημιουργία του χρονικά τοποθετείται αμέσως μετά τους Περσικούς πολέμους .Κατά το μεγάλο σεισμό του 373 π.Χ., η σφοδρή πτώση βράχων και χωμάτων στην πλατεία του ναού προκάλεσε την καταστροφή του αρχαϊκού ναού και καταπλάκωσε τα έργα τέχνης που υπήρχαν εκεί, ανάμεσά τους και το άγαλμα του Ηνίοχου. Κρυμμένο και προφυλαγμένο κάτω από τα χώματα που το σκέπαζαν για αιώνες, κατόρθωσε να διαφύγει τη σύληση από τις κατά καιρούς επιδρομές ή τη συστηματική αφαίρεση γλυπτών από τους Ρωμαίους αυτοκράτορες ή τον αφανισμό που υπήρξε η κοινή μοίρα όλων σχεδόν των χάλκινων έργων του ιερού κατά τα μεταγενέστερα χρόνια.

Η γαλλική ανασκαφή των Δελφών, το 1896 τον έφερε ξανά στο φως, σχεδόν ανέπαφο, με την πράσινη πατίνα που τον προστάτευσε από τη διάβρωση. Η ανακάλυψή του, όπως είναι λογικό, συνοδεύτηκε από μεγάλο ενθουσιασμό, καθώς ήταν τότε το μοναδικό χάλκινο άγαλμα της κλασικής εποχής σε μεγάλο μέγεθος.Μαζί με τα χάλκινα τμήματα του αναθήματος βρέθηκε και τμήμα του λίθινου βάθρου του, στο οποίο σώζεται ένα δίστιχο απόσπασμα της έμμετρης αφιερωματικής επιγραφής του.

Ως προς τον καλλιτέχνη του έργου και τη σχολή στην οποία ανήκει, υπάρχει μεγάλη διχογνωμία ανάμεσα στους ερευνητές, αναφερεται σχετικα στο λήμμα. Πιθανότατα είναι έργο του Πυθαγόρα του Σάμιου, μεγάλου χαλκοπλάστη, εξόριστου στα χρόνια των Δεινομενιδών στο Ρήγιο της Καλαβρίας. Σύμφωνα με τις πηγές, οι μορφές του Πυθαγόρα χαρακτηρίζονται από ρυθμό, συμμετρία και ιδιαίτερη μέριμνα στην απόδοση λεπτομερειών.Έχουν διατυπωθεί όμως και απόψεις υπέρ του Κριτία ή του Κάλαμη.

Αναντίρρητα, ο Ηνίοχος αποτελεί ένα από τα μεγάλα έργα του αυστηρού ρυθμού, του καλλιτεχνικού ρεύματος που μεσολάβησε μεταξύ των αρχαϊκών και των κλασικών χρόνων ( 480 – 460 π. Χ. ). Έχοντας αποβάλει την επιτηδευμένη χάρη και διακοσμητική διάθεση των έργων της υστεροαρχαϊκής εποχής, όντας λιτό και αυστηρό, δεν αποδίδει το εξωτερικό σχήμα, αλλά κυρίως εκφράζει με αξιοθαύμαστο τρόπο το εσωτερικό ήθος του αθλητή.